Szczecin i Świnoujście to najdalej wysunięte na zachód polskie miasta. Ich położenie geograficzne jest ważnym czynnikiem określającym kierunki i możliwości rozwoju obu portów jak również całego regionu morskiego.Porty w Szczecinie i w Świnoujściu tworzą jeden z największych w regionie Morza Bałtyckiego zespół portowy.

Usytuowane są na najkrótszej drodze łączącej Skandynawię ze środkową i południową Europą. Znajdują się także na najkrótszej drodze morskiej łączącej poprzez Bałtyk Finlandię, Rosję, oraz Litwę, Łotwę i Estonię z Niemcami i Europą Zachodnią.
Port w Świnoujściu położony jest bezpośrednio nad samym morzem, natomiast port w Szczecinie usytuowany jest 68 km w głąb lądu. Przejście torem wodnym z redy w Świnoujściu do Szczecina trwa 4 godziny.

Usytuowanie portów w Szczecinie i Świnoujściu wobec siebie sprawia, że są one komplementarne. Dzięki swojemu położeniu nad samym morzem, Świnoujście może zapewnić wysokiej efektywności połączenia promowe oraz zaoferować dostępność dla większych statków – o zanurzeniu do 13,5 m.

Z kolei port w Szczecinie, oddalony od morza o 68 km i dostępny dla mniejszych statków – o zanurzeniu do 9,15 m – daje szansę dotarcia najtańszą droga morską w głąb lądu, a więc znacznie bliżej odbiorców i nadawców obsługiwanych w nim ładunków.

Porty w Szczecinie i Świnoujściu to najbliższe porty morskie dla obszaru zachodniej i południowo-zachodniej Polski, skupiającego najistotniejsze obszary przemysłowe kraju, takie jak Górny Śląsk, rejon Wrocławia i Poznania. Nie bez znaczenia jest także bliskość wschodnich Niemiec, a zwłaszcza rejon Berlina – położonego zaledwie 140 km od Szczecina, Brandenburgii i Saksonii. Ponadto od wielu lat oba porty są dla Czech i Słowacji najważniejszymi morskimi portami tranzytowymi.

Porty w Szczecinie i Świnoujściu dysponują dobrze rozbudowanym systemem połączeń z transportem zaplecza lądowego. Poprzez autostrady A11 i A20 skomunikowane są z europejskim systemem autostrad, a poprzez drogę krajową nr 3 (E-65) z południem Polski, Czechami i Słowacją i dalej na południe Europy. Oba porty mają także dogodne połączenia kolejowe - poprzez odrzańską magistralę łączą się z przemysłowymi ośrodkami zachodniej i południowej Europy.

Niezaprzeczalnym atutem jest dostępność – jako jedynych polskich portów morskich – dla żeglugi śródlądowej, uznanej przez Unię Europejską jako najbardziej przyjazną środowisku. Taka dostępność do systemu wodnych szlaków zachodniej Europy ma szczególne znaczenie dla obsługi rynku niemieckiego. Tranzyt barkowy dociera bowiem bezpośrednio do wielu znaczących centrów gospodarczych regionu Berlina i Brandenburgii.