Organizacja ESPO została założona w 1993 r. jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie sektora portowego na przedstawianie swoich opinii  i poglądów. Reprezentuje porty krajów członkowskich należących do Unii Europejskiej, a także skupia członków - obserwatorów z innych europejskich państw.

Misją ESPO jest oddziaływanie na politykę unijną w celu osiągnięcia bezpiecznego, wydajnego i przyjaznego dla środowiska sektora portowego, a także działalność jako kluczowego elementu branży transportowej gdzie stosowane są w sposób nieograniczony i niewypaczony warunki rynkowe - na tyle na ile jest to możliwe.